صدیقه فاطمه گرگان

چکیده :
این تحقیق با موضوع موسیقی از دیدگاه فقهی و با هدف مشخص کردن دیدگاه فقه نسبت به موسیقی ، درصدد جلوگیری از شیوع غنا و موسیقی در بین مردم که مانع تفکّر دقیق و بررسی علمی و فقهی بیشتر در این زمینه شده و تفکّر نادرست عدّه ای که رواج مسأله ای را دلیل بی عیب بودن آن می دانند می باشد ، با توجّه به آن چه گذشت ضرورت دارد که مجموعه ای دردست عموم قرار گیرد تا در حد امکان ، دیدگاه فقهی صحیحی در زمینه ی غنا وموسیقی در سطح جامعه بخصوص برای تحقیق تبیین شود . مهم ترین نتایج به دست آمده از تحقیق این که تحریم غنا به جهت طرب است و از این رو مقیّد شده به باطل و بیهوده نباشد و با آلات موسیقی به کارهای لهو و لعب نپردازند. در مورد ذاتی بودن آن جمهور فقها با شهرتی که به حداجماع است به حرمت ذاتی غنا قائل شده اند . قائلان به حرمت عارضی موسیقی و غنافیض کاشانی و محقّق سبزواری و شیخ اعظم مرتضی انصاری هستند . هم چنین دربین فقهای اهل سنّت درحکم غنا اختلاف وجود دارد ، برخی مباح و گروهی حرام و دسته ای مکروه می دانند. در مواردی ، برخی از فقها استثنائاتی را قائل شده اند و نتیجه ای که از این مبحث گرفته شده این است که اگر در موردی دلیل محکمی برجواز غنا یا موسیقی وجود داشته باشد گفته خواهد شد در این مورد خاص جایز است ، ولی باید توجّه داشت که چون اصل حرمت غنا و موسیقی ذاتی است و همه ی انواع غنا و موسیقی شامل می شود ، با دلیل های غیرمعتبری نمی توان چیزی را از آن استثناء کرد ، بلکه باید دلیل معتبری برای استثناء وجود داشته باشد . هم چنین موسیقی و غنا آثار مخربی بر زندگی فردی همانند تضییع نیروی قضاوت و توقف فکر و … و در زندگی اجتماعی مانند شیوع فحشاء ، از بین رفتن برکت ، تنزّل اقتصاد ، … می گذارد.
واژگان کلیدی :
موسیقی ، نُت ، غنا ، ترجیع ، طرب ، فقها ، لحن ، لهو ، لعب.

چکیده
دین اسلام که همان دین کامل و آخرین دین الهی است دارای پنج اصل می باشد. اعتقاد به خدای یگانه ( توحید)، اعتقاد به امام و پیشوا(امامت)، اعتقاد به بعثت پیامبران از طرف خدای متعال برای هدایت بشر به سوی کمال نهایی و سعادت دنیا وآخرت(نبوت)، اعتقاد به عدالت(عدل)،اعتقاد به جهان آخرت (معاد).
در مورد سومین اصل اعتقادی مشترک بین مسلمانان یعنی نبوت متکلمان و حکیمان هر کدام به گونه ای به تحلیل عقلی این اصل پرداخته اند . نقطه محوری و جامع در دلایل متکلمان قاعده لطف است . ولی حکما از طریق لزوم وجود قانون در مجتمع بشری وارد شده اند و به تحلیل نبوت پرداخته اند چنان که می گوید زندگی اجتماعی برای بشر امری اجتناب ناپذیر است و انسان مدنی بالطبع است پس برای تکمیل انسان و حفظ نوع بشری قانونی جامع و کامل لازم است وآن جز در شرایع آسمانی که به وسیله ی پیامبران عرضه می شود، تحقق نمی یابد از این جهت باید از جانب خدا پیامبران اعزام شوند و با تشریع کامل به حفظ و بقای نوع کمک نمایند .
محتوای آیات و قرآن و روایات ائمه معصومین گواه به لزوم نبوت و سیمای آن می باشد که از آن جمله آیه 213 بقره ؛26 سوره ص و نیز آیاتی که به بحث آن پرداخته خواهد شد . و روایاتی از جمله خطبه 1 نهج البلاغه که هدف از بعثت انبیاء این گونه بیان کرده خداوند پیامبران خود را مبعوث فرمود، و هر چند گاه متناسب با خواسته های انسان ها رسولان خود را پی در پی اعزام کرد تا وفا داری به پیمان فطرت را از آنان بازجوید و نعمتهای پنهان شده ی عقل ها را آشکار سازند .
یکی از ویژگی های پیامبران که لازمه رسالت آنهاست مسئله عصمت است . بزرگان علمای عقاید دلایل فراوانی بر لزوم عصمت انبیاء آورده اند که این دلایل به دو دسته ی عقلی ونقلی نقسیم می شوند.
با توجه به حساسیت مقام پیامبری و مسئولیت عظیم انبیاء و نقش محتوای پیام آنها در شئون مختلف زندگی انسانهای می بایست آنان سند قاطعی در اثبات ادعای نبوت خود نشان دهند. سندی که آن را اجزا طریق قدرت بی پایان خداوند و نیروی ماواری طبیعت نمی توان بدست پس برای شناخت پیامبر راستین و تصدیق مدعایش از چند طریق می توان استفاده کرد :
1- اعجاز
2- گواهی پیامبران پیشین
3- بررسی محتوای دعوت پیامبر و گردآوری قرائن ونشانه ها
واژگان کلیدی :نبوت، وحی، عصمت